Moda cyrkularna
Opiera się ona na projektowaniu odzieży w zgodzie z zasadami gospodarki o obiegu zamkniętym. Na etapie projektowania zwraca się uwagę na trwałość tkanin i ich pochodzenie. Dlaczego jest to takie ważne? Po pierwsze dobra jakość materiałów sprawi, że ubrania posłużą użytkownikom dłużej i słowa „użytkownicy” w liczbie mnogiej używamy tu nie bez powodu. Jednym z głównych celów mody cyrkularnej jest zamykanie obiegu – jeżeli przestajemy nosić jakieś ubranie, a jest ono dobrej jakości, to możemy przekazać je dalej, dając mu drugie życie i zapobiegając wytwarzaniu odpadów. Dobre materiały również łatwiej naprawiać i przetwarzać w ramach projektów upcyclingowych. A wszystko to, by ubrania krążyły jak najdłużej w obiegu, służyły nam przez lata, a kiedy przestaną spełniać swoje zadanie, mogły być wykorzystane do stworzenia kolejnych.
W ramach programu 4F Change chcemy wziąć odpowiedzialność za pełen cykl życia naszych ubrań, od projektowania, przez produkcję i dostawę, aż po zbiórkę niepotrzebnej odzieży od klientów i dawanie jej drugiego życia.
Zbiórka ubrań
Jednym z najważniejszych kroków, które podjęliśmy, było wystartowanie w styczniu 2022 roku z programem cyrkularnym, który wraz z naszym partnerem Ubrania do Oddania, konsekwentnie realizujemy. Nasi klienci mogą przekazać ubrania wszystkich marek, nie tylko 4F, na trzy sposoby.
- Przynieść je do sklepu 4F i wrzucić do specjalnego pojemnika na używane ubrania (są one dostępne we wszystkich salonach 4F w Polsce).
- Zamówić bezpłatnego kuriera przez stronę 4fchange.com. To wyjątkowo wygodny sposób, bo kurier odbierze przesyłkę we wskazanym przez nas terminie z wybranego miejsca. Jedyne, co musimy zrobić, to spakować ubrania w karton. Nie jest nawet konieczne drukowanie etykiety! Dodatkowo, przekazując ubrania w ten sposób, klient ma możliwość wsparcia dowolnie wybranego przez siebie celu charytatywnego, np. fundacji 4F Pomaga.
- Wrzucić ubrania do jednego z dwóch ubraniomatów – specjalnych maszyn służących do zbiórki odzieży – z których jeden znajduje się w centrum handlowym Bonarka w Krakowie, a drugi na osiedlu Olimpia Port we Wrocławiu.
W pierwszych dwóch latach naszych działań zebraliśmy w ten sposób odpowiednio: ponad 6 ton ubrań (2022) i ponad 12 ton (2023). Szczegółowe raporty można znaleźć na naszej stronie w zakładce Aktualności.
Drugi obieg
Co dzieje się dalej z zebranymi ubraniami? Wszystkie trafiają do naszego partnera Ubrania do Oddania. Firma je czyści, w razie konieczności naprawia, a potem wspólnie wprowadzamy je do drugiego obiegu – ubrania 4F sprzedajemy w naszych salonach my, zaś ubrania innych marek wprowadzane są na rynek przez UDO. Odzież 4F znajdziecie w naszych strefach cyrkularnych w wybranych salonach (lista dostępna jest ) i dwóch sklepach specjalnych Fair Point. Ubrania oznaczone są wyróżniającymi się metkami, które mówią o ich pochodzeniu:
RENEWED: Ubrania oznaczone tą metką zostały wysortowane spośród ubrań oddanych przez naszych klientów (zarówno tych przekazanych stacjonarnie, w sklepach, jak i wysłanych kurierem), wyprane i wyczyszczone. Nie były zniszczone – po prostu komuś nie były już potrzebne i postanowił dać im drugie życie.
REPAIRED: Kategoria Repaired to te ubrania, które zostały wysortowane spośród ubrań oddanych przez naszych klientów, ale w przeciwieństwie do Renewed miały lekkie zniszczenia. Zostały więc naprawione, starannie wyprane i wyczyszczone i dopiero wtedy wprowadzone do drugiego obiegu, tak by mogły w 100% służyć kolejnemu właścicielowi.
Dodatkową kategorią ubrań REPAIRED są te z dodatkowym oznaczeniem „NIE SZUKAJ DZIURY W CAŁYM!”. To odzież, którą naprawiliśmy w sposób widoczny, np. za pomocą kolorowej łatki, naszywki, a nawet rękawa w innym kolorze, wykorzystując elementy z innych zepsutych ubrań. Wierzymy, że w ten sposób, dzięki swojej unikatowości, używane ubrania nie tylko nie są gorsze, ale wręcz zyskują na wartości i mogą być inspiracją do samodzielnych napraw i upcyclingu.
REVIVED: Ubrania z metką Revived to takie, które wcześniej z jakiegoś powodu nie trafiły do sprzedaży: były zabrudzone, nosiły ślady użytkowania lub wylądowały na magazynie jako jedne z ostatnich sztuk. Zostały wyprane, wyczyszczone i przywrócone do życia.
UPCYCLED: To ubrania, które powstały z materiałów, które pochodzą z innych ubrań. W ten sposób niepotrzebne ubrania dostały całkiem nowe życie.
Fair Pointy
Fair Pointy to wyjątkowe sklepy na mapie salonów 4F, których głównym celem jest promowanie mody cyrkularnej. Sprzedajemy w nich ubrania z drobnymi wadami z reklamacji przedsprzedażowych. Czasem jest to plama, która zrobiła się w trakcie transportu, czasem rozcięcie, które powstało na magazynie podczas rozpakowywania paczki, a czasem po prostu wada produkcyjna. Wszystkie usterki są wyraźnie zaznaczone naklejką TO BE REPAIRED, tak by klient wiedział, co kupuje i w którym miejscu należy naprawić. Znaleźć tu można również końcówki kolekcji i ubrania z drugiego obiegu, o których wspominaliśmy wcześniej (RENEWED, REVIVED, REPAIRED). Dodatkowo, w Fair Pointach dostępne są bezpłatne fragmenty materiałów ze starych ubrań (drobne komponenty takie jak zamki, sznurki, rzepy), które można zabrać ze sobą i wykorzystać do samodzielnej naprawy. Zachęcamy do odwiedzenia Fair Pointów – w Krakowie, przy ulicy Wielickiej 250 i w Warszawie, przy ulicy Konstruktorskiej 12a.
Usługa naprawy
Moda cyrkularna to nie tylko ubrania z drugiego obiegu, ale również naprawa tych, które już posiadamy (o tym, dlaczego warto naprawiać, przeczytasz tutaj). Od marca 2023 we wszystkich salonach 4F w Polsce można zlecić naprawę produktów 4F: zarówno ubrań, jak i plecaków oraz toreb. Uszkodzony towar należy przynieść do jednego z naszych sklepów i podejść z nim do kasy. Sprzedawca ocenia, czy naprawa jest możliwa do zrealizowania i przyjmuje zlecenie, informując o cenie i terminie odbioru.
Upcycling
W ramach krzewienia idei mody cyrkularnej, a także edukacji zarówno naszych klientów, jak i pracowników, organizujemy różnego rodzaju warsztaty upcyclingowe.
4F CHANGE WORKSHOP to warsztaty, podczas których nasi klienci mogą stworzyć swój własny, wyjątkowy projekt upcyclingowy. Polega to na wybraniu materiału z ubrań z drugiego obiegu marki 4F i zaprojektowaniu swojego niepowtarzalnego pokrowca na telefon, kosmetyczki lub przybornika, które na miejscu uszyją nasze krawcowe. To świetnia okazja nie tylko do tworzenia unikalnych projektów, ale również podkreślenia ważności tej praktyki. Upcycling daje nam możliwość ponownego wykorzystania istniejących zasobów, zmniejszając w ten sposób ilość odpadów, które trafiają na wysypiska śmieci i wykorzystanie nowych surowców. To także szansa na zrozumienie, jak wiele wartościowych materiałów znajduje się w naszych starych ubraniach i przedmiotach.
Warsztaty DO IT YOURSELF organizowane wraz z CARGO by OWEE skierowane były do naszych pracowników i polegały na samodzielnym uszyciu toreb na zakupy ze specjalnego pakietu DIY przygotowanego na bazie dawnych banerów kampanijnych 4F.
Projekt Circular Design 4F x VIA MODA
W ramach edukacji młodych pokoleń we współpracy ze wyższą szkołą mody i projektowania Viamoda w roku akademickim 2022/2023 zrealizowaliśmy projekt Circular Design. W ramach tego projektu studenci ze specjalności Projektowanie ubioru i zarządzanie otrzymali ubrania zebrane w programie 4F CHANGE jako materiał wyjściowy do stworzenia nowych produktów. Powstały trzy zespoły projektowe – UPCYCLE, RECYCLE oraz REPAIR, które zajmowały się całym spektrum działań kreatywnych opartych na wykorzystaniu znoszonej i uszkodzonej odzieży. Hasłem przewodnim dla wszystkich grup było CHANGE FOR THE FUTURE. Projekty, które powstały, pokazują, jak niesamowity potencjał ma drugi obieg oraz naprawa i przerabianie ubrań.
Edukacja
Moda cyrkularna na tę skalę to stosunkowo nowe zjawisko. Kiedyś używane ubrania kupowało się głównie ze względu na cenę, teraz, kiedy świadomość kosztów środowiskowych jest coraz większa, kupujemy je również z pobudek ekologicznych. Jednak ta świadomość wciąż jest niewystarczająca i naszym zadaniem jako marki jest jej szerzenie. Chcemy edukować naszych konsumentów, pokazywać zmiany zarówno dotyczące naszej firmy, jak i globalne, na poziomie dyrektyw europejskich. Dążymy do tego, by nasz profil na Instagramie @4f_change oraz Aktualności na stronie 4fchange.com były źródłem zarówno informacji o nowinkach dotyczących mody cyrkularnej, jak i inspiracji do działań, bo wszystkie wyżej wspominane inicjatywy nie wystarczą, jeśli nie będą odpowiednio rozpropagowane i nagłośnione.
Na koniec zostawimy Was z cytatem znanej brytyjskiej projektantki mody, Stelli McCartney: „Przyszłością mody jest cyrkularność. Musi być.”. To najlepsze podsumowanie tego artykułu, a jednocześnie drogowskaz na przyszłość!